Tansiyon Pnömotoraks ve Tedavisi

AMAÇ: Hastane öncesi Travma olgularında Tansiyon Pnomotoraks Yönetimi konusunda bilgi ve beceri kazanmak

ÖĞRENİM HEDEFLERİ:

• Tansiyon Pnömotoraks
• Tansiyon Pnömotoraks Belirtileri
• Tansiyon Pnömotoraks Tedavisi

Tansiyon pnömotoraks travma sonrası akciğer yaralanması veya göğüs duvarı yaralanması sonrası plevral boşluğa tek yönlü hava birikmesi nedeniyle gelişir. Tansiyon pnömotoraks, basit pnömotoraksın ilerlemiş hali olmayıp farklı bir klinik durumdur. Tansiyon pnömotoraks gerçek bir acildir. Derin hipoventilasyona neden olur. Eğer tanı hızlı düşünülüp ilk müdahalesi yapılmazsa ölümcüldür.

Pnömotoraksa neden olan hava kaçağını yapan yaralanma eğer tek yönlü hava hareketine izin veriyor, yani inspirasyon sırasında toraks duvarında veya akciğerde açılan defektten hava plevral boşluğa geçiyor fakat ekspirasyon sırasında defektin kapanması nedeni ile ters yöne gidemiyorsa her solunum hareketinde sabit hacimli bir kavite olan torasik boşluğun içine daha çok hava girer. Bu durum toraks içerisindeki hava basıncını giderek artırır. Daha sert yapıdaki toraks duvarı ve diyafragma intraplevral basınç artışı ile yer değiştiremezken kollabe olan akciğer ile mediasten karşı tarafa doğru itilir. (mediastinal shift). Karşı akciğerinde bası altında kalması solunum sıkıntısını artırır ve bir süre sonra yaşamla bağdaşmayan bir hipoksi ortaya çıkabilir. Mediastinal itilme belli bir dereceyi geçince bükülen vena cava superior ve inferior kalbe venöz dönüşü azaltır. Bu da kardiyak outputu düşürür.

Hastalarda anksiyete, siyanoz, artmış nefes darlığı, taşikardi, hipotansiyon gelişir. Fizik muayenesinde travmadan etkilenen hemitoraksın solunuma daha az katıldığı görülür ve bu hemitoraksta solunum sesleri azalmıştır. Cilt altı amfizemi, trakeanın karşı tarafa deviasyonu, juguler venöz dolgunluk gibi bulgular görülebilir.

Travma sonrası entübe edilerek pozitif basınç uygulanan hastalarda çok hızlı bir şekilde tansiyon pnömotoraks tablosu gelişebilir.

Hastalar acil tedavi edilmezse hipoksi, metabolik asidoz, azalmış kardiyak out-put, kardiyak arrest ve ölüme neden olur.Tansiyon pnömotoraks tanısı klinik olarak konulur.

× Bilgi! Trakeal deviasyonun geç dönemde ortaya çıkabileceği ve travma sonrası hipovolemi gelişen hastalarda juguler venöz dolgunluğun görülemeyecebileceği akılda bulundurulmalıdır.

Tedavi 

Hastalara acilen iğne dekompresyonu yapmak gerekir. Tanı konulduktan hemen sonra toraksa midklavikular hat 4.5. hat interkostal aralıktan 14 veya 16 Gauge iğne yerleştirilir. İğne yerleştirme işlemi sonrası torakstan ani hava çıkışı tanıyı doğrular. Bu işlem sonrası tansiyon pnömotoraks tablosunu basit pnömotoraksa dönüştürür. Sonrasında hastaya tüp torakostomi uygulanır. Hastaların büyük kısmında tüp torakostomi tansiyon pnömotoraks tedavisi için yeterli olmaktadır.

× Uyarı! Öncelikli müdahale iğne dekompresyon ama uyulama yeri 2. İKA midklavikuler hat yerine 4-5. İKA anterior aksiller hat olarak önerilmiş.. Çocuklar için hala 2. İKA önerisi devam etmektedir.

 

• Alaybeyoğlu,Ş.Ü. Toraks Travmaları, Paramedikler için kapsamlı başvuru kitabı içinde Yavuz,S,Yavuz,G. (Ed.) Ankara Nobel Tıp Kitabevi,2019 ss:707-721
• https://www.acilcalisanlari.com/tansiyon-pnomotoraks-akil-karti.html